Wykaz gatunków pielęgnic z jeziora Tanganika wraz z orientacyjnym litrażem do ich hodowli (akwaria jednogatunkowe)
   
Wielu akwarystów, szczególnie tych początkujących w hodowli ryb z jeziora Tanganika boryka się z problemem jaki zbiornik wybrać i jakie tam wpuścić ryby. Myślę że ta tabela z krótkim komentarzem pomoże Wam we właściwym doborze gatunku ryb i wielkości akwarium. Leszek Łątka – rufus ……………….
W poniższej tabeli starałem się przedstawić w przejrzystej formie, opierając się na dostępnych w literaturze i internecie informacjach dotyczących doboru litrażu akwarium w hodowli akwariowej oraz własnych doświadczeniach ww. temacie orientacyjne wartości objętości zbiorników hodowlanych dla poszczególnych gatunków ryb z jeziora Tanganika. Zaproponowany litraż zbiorników powinien pozwolić na bezproblemową hodowlę wybranych  gatunków ryb z uwzględnieniem min. właściwej filtracji, karmy i parametrów wody.
Wartości przedstawione w tabeli odnoszą się do obsad jednogatunkowych, chyba że w uwagach zaznaczono inaczej.
Należy wspomnieć, że hodowla ryb stadnych i jednocześnie agresywnych (min. z rodzaju Tropheus, Petrochromis, Simochromis) w większej obsadzie jednogatunkowej pozwala na uniknięcie problemów hodowlanych które mogą wystąpić przy mniejszej obsadzie tych samych gatunków lub w akwariach wielogatunkowych (np. źle dobrana obsada), szczególnie jest to ważne w przypadku mniej doświadczonych akwarystów.
Na wartość litrażu zbiorników powinny mieć wpływ następujące warunki i wymagania hodowli ryb: wielkość ryb; ilość docelowo hodowanych osobników w akwarium (grupa/harem); układ płci w połączeniach grupowych (zaleca się przyjmować, że na 1 samca przypada od 3 samic+); w przypadku gatunków agresywnych na jeden zbiornik jednogatunkowy powinno  przypadać 1  lub 2 samce na kilka lub nawet kilkanaście samic (w zależności od gatunku i wielkości akwarium); uwzględniono też umieszczenie par danego gatunku w akwariach wielogatunkowych, o ile tego wymaga hodowla danego gatunku. Odpowiedni dobór wielkości zbiornika ma zapewnić min. stabilną hodowlę ryb, z minimalną ingerencją w zbiornik (czynnik bardzo ważny np. przy hodowli trofeusów). W przypadku ryb agresywnych przy odpowiedniej aranżacji, wielkość zbiornika daje również większe możliwości rybom pod względem schronienia się zdominowanym osobnikom i inkubującym samicom, bez ich odławiania. Taka hodowla pozwala również na zminimalizowanie lub wręcz wyeliminowanie podawania do wody dodatkowych preparatów których zadaniem jest obniżenie poziomu związku azotu (np. azotanów – NO3) w akwarium. W prawidłowo funkcjonującym biologicznie zbiorniku podmiany wody w zupełności wystarczą do redukcji NO3 do właściwego poziomu. Do podmian używamy wody pozbawionej chloru . Oznaczenia: 500+ – polecany zbiornik powyżej 500 litrów dla obsady jednogatunkowej. Najlepiej sprawdzają się zbiorniki o większej pow. dna z nieco mniejszą wysokością, np. 150x50cmx50cm; 150cmx60cmx50cm; 150cmx60cmx60cm lub z długością 200cm, 250 cm itd.. 240 / 450+ – polecany zbiornik w dwóch wariantach: pierwszy dla pary lub małej grupy (zależnie od gatunku i ilości osobników w grupie jednego gatunku); drugi wymiar dla większej grupy ryb. W mniejszych zbiornikach długość dna nie powinna być mniejsza niż 80 cm. grupa – umowna ilość osobników  w stadzie jednogatunkowym. W zależności od gatunku ryb może to być ok. 6 sztuk (mniejsze gatunki), od ok. 20 – 35 sztuk (trofeusy) lub od 15 do 20 sztuk (petrochromisy) w przypadku większych, agresywnych gatunków. Zależy to również od litrażu akwarium i filtracji. Układ płci w tego rodzaju grupie ryb powinien stanowić proporcje: 1 samiec – 2-3 samice lub  z większą przewagą samic, np. pielęgnice piaskowe, pierzastopłetwe, gdzie na 1 samca powinno przypadać 4-5 samic.
Oczywiście nie są to „sztywne” normy objętości zbiorników, a jedynie propozycje które powinny ułatwić hodowlę ryb w akwarium. Obsady można modyfikować, dobierając właściwe gatunki pod względem zachowań (pary, stado), preferencji pokarmowych (roślinożerne, mięsożerne, wszystkożerne), rozmnażania (para, harem, pyszczaki, wylęg otwarty) oraz terytorializmu i agresji (ten parametr zwiększa litraż akwarium bez zwiększania obsady, im gatunek bardziej agresywny tym większej potrzebuje przestrzeni do życia).
Akwaria (pojemność brutto, zewnętrzne wymiary zbiorników, dł/szer/wys.):
80 x 40 x 35 cm (112 L) 120 x 50 x 40 cm (240 L) 150 x 50 x 40 cm (300 L) 150 x 50 x 50 cm (375 L) 150 x 60 x 50 cm (450 L) 150 x 60 x 60 cm (540 L) 180 x 60 x 60 cm (650 L) 200 x 60 x 60 cm (720 L) 220 x 60 x 60 cm (800L) 250 x 60 x 60 cm (900 L) 325 X 60 x 60 cm (1170 L) 325 x 80 x 60 cm (1560 L) 360 x 100 x 80 cm (2900 L) W przypadku dużych gatunków wskazane jest aby akwarium miało długość min. 180 cm oraz głębokość 60-70 cm.
nazwa gatunkowa wielkość hodowla litraż akwarium uwagi
Altolamprologus calvus 15- 10 cm para 240+ muszle
Altolamprologus compressiceps 16-10 cm para 240+ muszle
Altolamprologus compressiceps „Shell” 8-5 cm para/mała grupa 112+ / 160+ muszle, akwarium wielogatunkowe
Aulonocranus dewindti 15-10 cm grupa 300+ / 450+ 1 samiec/2 samce
Bathybates fasciatus 35 cm   ——————– nie hoduje się w akwarium !
Bathybates ferox     ——————– nie hoduje się w akwarium !
Bathybates minor 20-15 cm grupa 720+  
Benthochromis tricoti 18-16cm grupa 112+ (na 2 sztuki) litraż przypadający na 2 sztuki !!!
Boulengerochromis microlepis 70-55 cm   ——————– nie hoduje się w akwarium !
Callochromis macrops 14-9 cm grupa 300+ agresywny, 1 samiec
Callochromis pleurospilus 10 -7 cm grupa 300+  
Callochromis melanostigma 14-9 cm grupa + 1 samiec 240+  
Chalinochromis brichardi 16-13 cm para 240+  
Chalinochromis popelini 16-13 cm para 240+  
Chalinochromis benthicola     300+  
Haplochromis (Ctenochromis) horei 18-12 cm grupa 450++ bardzo agresywny !!!
Cyathopharynx furcifer 22-15 cm grupa, ok. 10-15 osobników 720++ samce mogą być agresywne; h= 60 cm+
Cyathopharynx foae 22-15 cm grupa, ok. 10-15 osobników 720++ samce mogą być agresywne; h=60 cm+
Cyphotilapia frontosa 38-25 cm grupa, min. 6 osobników 720++ / 1000++ h= 60 cm+
Rodzaj Cyprichromis 8-6 cm/ 15-12 cm (jumbo) grupa, ławica 360+ / 450+ var.„jumbo” agresywny
Ectodus descampsii 14-12 cm grupa, ławica 300+  
Eretmodus cyanostictus 8-6 cm para/grupa 300+ / 450+  
Gnathochromis permaxillaris 20-18 cm para / grupa 500+ / 720+  
Julidochromis dickfeldi 10-8 cm para 160+  
Julidochromis transcriptus 7-5 cm para 160+  
Julidochromis marlieri 10-13 cm para 200+  
Julidochromis ornatus 9-5 cm para 160+  
Julidochromis regani 10-13 cm para 200+  
Lepidolamprologus elongatus 20-18 cm para 360+ akwarium wielogatunkowe
Lepidolamprologus kendalli 22-18 cm para 360+  
Lepidolamprologus profundicola 31-25 cm para 720+  
Lepidolamprologus boulengeri 8-5 cm para 200+ muszle
Limnochromis abeelei 23 cm grupa 450+  
Limnochromis auritus 19-16 cm para/grupa 375+ / 450+  
Limnochromis staneri 19-16 cm para/grupa 540+ / 720+  
Limnotilapia dardennii 26-18 cm grupa 720+ bardzo agresywny !!!
Neolamprologus callipterus 16-6 cm grupa 375+ / 450+ muszle, niecki
N. kungweensis 4-3 cm para / grupa 112+ muszle
N. ocellatus 6-4 cm para 112+ muszle
N. ornatipinnis 10-5 cm para 112+ muszle, groty
N. signatus 6-4 cm para 112+ muszle
N. speciosus     112+ muszle
N. bifasciatus 10-7 cm para 200+ akwarium wielogatunkowe
N. calliurus N. brevis   112+ muszle
N. brevis 5-4  cm grupa 112+ muszle
N. brichardi 10-9 cm para/ kolonia 200+ / 350+ agresywny
N. buescheri 10-7 cm para 200+  
N. meleagris 6-4 cm para 112+ muszle
N. caudopunctatus 8-7 cm para/ grupa 112+ / 240+  
N. cylindricus 12-10 cm para 240+  
N. fasciatus 15-7 cm para 200+  
N. furcifer 15-10 cm para 450+ agresywny, akwarium dł. 150 cm+
N.  gracilis 10-9 cm para / grupa 240+ / 360+  
N.  hecqui 8-5 cm para 200+  
N.  leleupi 11-8 cm para 360+ agresywny
N.  leloupi 8-7 cm para/ grupa 250+ agresywny
N. meeli 7-6 cm para 112+ / 240+  
N.  modestus 13-11 cm para 240+  
N. multifasciatus 4-3 cm para / kolonia 112+ / 240+  
N. mustax     360+  
N. nigriventris 12-9 cm para 360+ agresywny
N. obscurus 8-6 cm para / grupa 240+ / 360+ akwarium o dł. powyżej 100 cm
N. pulcher 10 cm para/grupa (rodzina) 240+ / 375+  
N. prochilus 14-9 cm para 240+  
N. pulcher 10-9 cm para / grupa 240+ / 375+  
N. sexfasciatus 15-12 cm para 450+  
N. similis 4-3 cm para / grupa 112+ / 200+  
N. speciosus 5-4 cm Para/grupa 112+ / 200+  
N. tetracanthus 19-15 cm para / grupa 240+ / 360+  
N. tretocephalus 14-12 cm para 360+  
Ophthalmotilapia boops 15-11 cm grupa 500+ samce agresywne, dł. akwarium 150 cm+
O. nasuta 20-16 cm grupa 450+ / 540+ 1 samiec / 2 samce; akwarium dł. 150 cm+
O. ventralis 8-7 cm   grupa   500+ samce mogą być
agresywne; dł. akwarium
150 cm+
O.  heterodonta 15 cm grupa 450 + samce mogą być
agresywne; dł. akwarium 150 cm+
Oreochromis tanganicae 38-35 cm   ——————– nie hoduje się w akwarium !
Rodzaj Paracyprichromis 9-7 cm / 11-10 cm grupa 240+ / 360+  
Petrochromis famula 15-13 cm grupa 720+ agresywny; min. 10-12 osobników
P.  fasciolatus 15-12 cm grupa 720+ agresywny, min. 10-12 osobników
P.  macrognathus 22-18 cm grupa 1000+ agresywny
P. sp. Moshi Yellow 20-18 cm grupa 720+ / 1000+ agresywny
P.  orthognathus 17-14 cm grupa 720+ agresywny
P. polyodon 25-22 cm grupa 1000+ bardzo agresywny !!!
P.  sp. Texas 22-19 cm grupa 1000+ bardzo agresywny !!!
P. trewavasae 18-17 cm grupa 720+ agresywny
Pseudosimochromis curvifrons 14-11 cm grupa 720+ agresywny
Simochromis diagramma 22-18 cm grupa 500+ agresywny, akwarium o dł. min. 150 cm+
Spathodus malieri 9-8 cm para 360+ agresywny
Tanganicodus irsacae 7-6 cm para 240+  
Telamtochromis bifrenatus 6-5 cm para 160+  
T.  brichardi 7-6 cm para 112+  
T.  dhonti 12-7 cm para 360+ agresywny, akwarium wielogatunkowe
T.  temporalis 10-8 cm para 200+ agresywny
T. temporalis „Shell” 8-5 cm para 112+  
T. vittatus 10-9 cm para /grupa 160+ / 200+ akwarium wielogatunkowe
Trematocara marginatum 10-8 cm grupa 400+ bardzo delikatny gatunek !
Tropheus annectens 20-15 cm grupa 720+ bardzo agresywny !
T.  brichardi 13-12 cm grupa 720+ bardzo agresywny !
T.  duboisi 15-12 cm grupa 500+ agresywny
T. moorii 12-10 cm grupa 500+ agresywny
T.  sp. black Bemba, Kiriza, Caramba 16-15 cm grupa 540+/720+ agresywny
T. sp. black Ikola 12-10 cm grupa 500+ agresywny
T.  sp. black Bulu Point 12-10 cm grupa 540+ / 720+ agresywny
Xenotilapia bathyphilus 11-10 cm grupa 450+  
X.  sima 17-13 cm grupa 500+  
X.  caudafasciata 16-13 cm grupa 500+  
X.  flavipinnis 10-10 cm grupa 450+ na czas rozrodu – para
X.  sp.papilio sunflower 9-8 cm 2 – 3 pary 400+ / 500+ agresywny, akwarium wielogatunkowe
X.  nigrolabiata 14-13 cm grupa 500+  
X.  singularis 12-11 cm grupa 450+  
X.  ochrogenys 12-11 cm grupa 450+  
X.  ornatipinni 13-10 cm grupa 500+  
X.  papilio 11-10 cm 2- 3 pary 400+ / 500+ agresywny, akwarium wielogatunkowe
X.  spilopterus 12-11 cm para 360+ akwarium wielogatunkowe
X.  melanogenys 15-11 cm grupa 500+ grupa ok. 10 osobników
Xenotilapia (Enantiopus) sp. Kilesa 14-11 cm grupa 450+ / 540+ 3 samce 720+
Variabilichromis moorii 10-11 cm para 200+  
    L. Ł. 2011

Opracował: Lechosław ŁĄTKA, 2011

Pomocna literatura:
– Grejczyk Jarosław, Wielkość akwarium, a jakość życia ryb, artykuł napisany w ramach Projektu Tanganika , www.tropheus.com.pl, 2007;
– Herrmann Hans Joachim,  AquaLex catalog – Tanganijkasee Cichliden, 1996, Dahne Verlag;
– Loose Siegfried, Fadenmaulbruter im Tanganjikasee, 2006, Dahne Vrlag;
– Schupke Peter, African Cichlids II. Tanganyika I. Tropheus, 2003, Aqualog;
– Smith Phillip Mark, Lake Tanganyika Cichlids, 1998,  wyd. Barron’s;
– Stiassny L.J. Melanie (1997), Konings Ad (1999), Tanganijkasee-Cichliden (Aquariengrössenanspruch), Dirk A. Wolters, 2002 (podstawowa forma tabeli).