Pierwszy import tego gatunku do Europy odbył
się w końcu 1979 roku, a więc już 25 lat temu!! W warunkach naturalnych
zamieszkują piaszczysto – muliste dno, pokryte muszlami na obszarach
na których muszle są bardzo rzadko rozmieszczone i w dodatku rozrzucone
pojedynczo. To prawdopodobnie powoduje uwarunkowania rodzinne tego
muszlowca – aby wykorzystać maksymalnie schronienie zarówno samiec jak
i samica zamieszkują tę samą muszlę.
Jednakże odkryto , że w okolicy Karilani żyje karłowa odmiana Neolamprologus brevis
u której obserwowano iż samce i samiczki zajmują osobne muszle jak u
całej reszty muszlowców i prawdopodobnie są to ryby także
poligamiczne.
Podaje się, że gatunek ten żyje na
głębokościach 10-30 metrów ( inni autorzy piszą o 6 – 50m). Spotykamy
go prawie wzdłuż całego wybrzeża jeziora.
Rozmiary i ubarwienie: Samce osiągają długość pomiędzy 5 , a 6 cm., natomiast samice są mniejsze i dorastają do 3,5 – 4 centymetrów. Podstawowymi barwami ciała są brąz, żółty i beż, przy czym brzuszek jest zawsze jaśniejszy niż góra ciała. Na bokach widzimy od siedmiu do dziewięciu wyraźnych wąskich pionowych prążków w kolorze białym, pierwszy z nich jest za pokrywami skrzelowymi, ostatni znajduje się u nasady płetwy ogonowej – tak przynajmniej twierdzą niektórzy autorzy publikacji popularnonaukowych. Pod okiem zauważymy błękitną, błyszczącą, półksiężycowatą pręgę , także górna warga u dorosłych osobników jest tego samego koloru. Na końcu wieczka skrzelowego ciemna plama. Końce pierwszych promieni płetw brzusznych są białe. Na płetwach nieparzystych widzimy także białe pionowe prążki. Płetwa ogonowa jest zaokrąglona na górze i dole i ma w zasadzie pionową tylną krawędź – jest to ważne, gdyż między innymi jej kształt pozwala nam odróżnić Neolamprologus brevis od innego gatunku. Wszystkie te cechy powyższe dotyczą zwyczajnych odmian muszlowca krótkiego. Samiczki są zawsze mniejsze od samców. Ich płetwy piersiowe nie mają tak długich pierwszych promieni jak u obserwujemy u samców, także płetwy grzbietowa i odbytowa są zaokrąglone, a nie jak u samców lekko spiczaste. W okresie dojrzałości płciowej charakterystyczne jest występowanie na jej bokach ciemno-brązowych pionowych, nieregularnych pasów pomiędzy opisywanymi białymi pręgami. Jeśli dana odmiana nie ma tych jasnych pręg występują tylko te ciemne plamy.
W ostatnich latach znaleziono szereg odmian barwnych tej ryby, różniących się niewielkimi szczegółami, co znacznie komplikuje możliwość dokładnego opisu wyglądu.
Warunki chemiczne wody i temperatura: typowe jak dla innych ryb z jeziora Tanganika.
Zachowanie: Ryby te są trochę płochliwe. Żyją w parach i jako jedyne zajmują razem jedną muszlę. Samiec zazwyczaj pływa nad samiczką, uważnie kontrolując poczynania tejże i obserwując okolice muszli. Samiczka trzyma się blisko „mieszkania” i w razie jakiegoś zagrożenia natychmiast w nim znika. W czasie okresu zalotów i składania ikry samiec staje się zadziorny i dzielnie broni gniazda przed intruzami. Mogą mieszkać z innymi rybkami z Tanganiki , ale mam wrażenie iż nie dojdzie wtedy do aktu prokreacji .
Rozmnażanie: W zasadzie są to typowo monogamiczne rybki. Para zajmuje jedną wybraną muszlę i spędza w niej i nad nią cały czas . Tarło odbywa się w jej środku i może mieć przebieg dość energiczny – samiec jest wyraźnie natarczywy .W okresie godów samica wyraźnie ciemnieje – co jest widoczne jako intensywne ciemne pionowe pasy nie zawsze regularne . Młodych może być nawet 30 sztuk . Larwy wykluwają się po około 2-3 dniach i po kilku następnych wypływają z muszli . Samiczka wytrwale opiekuje się ikrą.
Pokarm: W środowisku naturalnym ryby te odżywiają się planktonem, głównie widłonogami. W akwarium w związku z tym karmimy je także podobnymi organizmami, to znaczy drobnymi skorupiakami planktonowymi (żywymi lub mrożonymi ). Dla wylęgu tradycyjnie najlepsze są naupliusy Artemii . Pokarmy suche mogą być uzupełnieniem diety.
Urządzanie akwarium: Dla pary tych ryb proponuję akwarium c-a 50 litrowe. Dobrana para ryb będzie się czuła w nim znakomicie. Jako podłoże piasek lub piasek koralowy. Oczywiście konieczne są puste muszle.